انواع پنل مانیتور

در حالت کلی مانیتورها به یکی از سه پنل TN، IPS و VA مجهز شده‌اند. هریک از این فناوری‌ها ویژگی و نوع کاربری مختص خود را دارند. اگر گیمر هستید و کامپیوتر شما قدرت کافی برای اجرای بازی در حالت 4K را دارد، در این صورت به نمایشگری نیاز دارید که توانایی به نمایش گذاشتن تصویر 4K  را داشته باشد. اگر حسابدار هستید و تقریبا 10 ساعت از روز خود را به کار با کامیپوتر اختصاص می‌دهید، قطعا به مانیتوری نیاز دارید که کمترین آسیب را به چشمان شما وارد کند. در ادامه با انواع پنل‌ها آشنا خواهید شد تا در هنگام خرید بتوانید به راحتی مناسب‌ترین مورد را انتخاب کنید.

پنل TN - ویژگی و نقاط ضعف

این نوع پنل قدیمی‌تر از دو فناوری دیگر است که در ساخت LCD از آن استفاده شد. TN مخفف دو عبارت "Twisted Nematic" به معنی رشته‌ای تابیده می‌باشد. این فناوری یک نوع مرسوم از LCD است که "کریستال مایع" بین دو صفحه شیشه‌ای قرار می‌گیرد و با ولتاژ کنترل می‌شود. در حقیقت این تکنولوژی باعث شد که نمایشگر CRT از چرخه تولید خارج شود. برخی بر این باورند که "پنل‌های جدید همواره بهتر از پنل‌های قبلی هستند" که البته این جمله از حقیقت دور نیست.

پنل‌های TN دارای نقاط ضعفی هستند که یکی از آن‌ها محدودیت در زاویه دید است. اگر به صورت مایل به مانیتور نگاه کنید (مخصوصا در محور عمودی) رنگ‌ها تقریبا وارونه می‌شوند که قطعا این امر باعث نارضایتی شما می‌شود. در عوض این نوع مانیتور کمترین تاخیر ورودی را در حدود 1 میلی ثانیه دارد و همچنین از نرخ تازه سازی بالایی (تا حدود 240 هرتز) نیز پشتیبانی می‌کند. طیف رنگ در پنل TN در مقایسه با IPS محدودتر است در واقع قادر به نمایش رنگ واقعی 24 بیت نیستند. لازم به ذکر است که هزینه تولید این مانیتورها بسیار پایین‌تر از مدل‌های دیگر است در نتیجه با قیمت پایین‌تری در بازار به فروش می‌رسد. با توجه به موارد ذکر شده، این تکنولوژی برای کاربری عادی و اشخاصی که برای محل کار خود به یک مانیتور ارزان قیمت احتیاج دارند. یا گیمرهایی که فقط به سرعت بالا مخصوصا در بازی‌های چندنفره اهمیت می‌دهند و به طیف رنگ توجه خاصی ندارند بسیار مناسب است.

پنل IPS - ویژگی و نقاط ضعف

تکنولوژی IPS مخفف سه عبارت In-Plane switching به معنی سوئیچینگ در صفحه، توسط هیتاچی معرفی شد. مشابه این تکنولوژی نیز توسط سامسونگ با نام PLS به بازار معرفی شد. همچنین شرکت AU Optronics این فناوری را با نام AHVA یاد می‌شود. لازم به ذکر است که هر سه مورد دارای تفاوت‌های جزئی هستند اما در مجموع هرسه از یک تکنولوژی مشابه استفاده می‌کنند. این فناوری برای جبران ضعف در نمایش رنگ و محدودیت در زاویه دید نسل قبلی یعنی TN، طراحی شد. فناوری IPS از هر دو نظر بسیار بهتر از TN عمل می‌کند.

یکی از ویژگی‌های IPS نمایش طبیعی‌تر رنگ مشکی می‌باشد. در اوایل تولید این فناوری، همچنان نرخ تاخیر پایین متعلق به TN بود. اما با توسعه روز افزون پنل IPS، نرخ تاخیر آن به کمتر از پنل TN رسید. شرکت‌های تولید کننده در حال ارتقاء پنل آی‌پی‌اس هستند که لازم است بدانید نرخ به روز رسانی مدل‌های امروزی به 280 هرتز رسیده است. که البته قیمت آن بسیار بالاتر است. برای مثال اگر قیمت پنل TN با تاخیر یک میلی‌ثانیه و نرخ 240 هرتز با قیمت 1 میلیون تومان باشد، با همین مبلغ می‌توان یک پنل IPS با تاخیر 4 میلی‌ثانیه و نرخ 60 هرتز تهیه کرد.

به هر حال دقت رنگ و وضوح تصویر در نمایشگرهای IPS با تغییر زاویه دید کاربر تغییر نمی‌کند و اگر نمایشگر را در زاویه 45 درجه مشاهده کنید، همان کیفیت تصویری را تجربه می‌کنید که در زاویه ۹۰ درجه (دقیقا روبه‌روی نمایشگر) مشاهده کردید. با این حال در برخی از زاویه‌های دید نامتعارف شاهد افت کیفیت رنگ‌ها و تمایل آن‌ها به رنگ‌های تیره هستیم. لازم به ذکر است که زمانی که از زاویه نامتعارف به صفحه نمایش نگاه می‌کنید، پدیده‌ای به نام "IPS Glow" یا درخشش صفحه رخ می‌دهد که البته مشکل بزرگی نیست. در مجموع برای کاربرانی که به وضوح و گستره‌ی رنگی و همچنین زاویه‌ی دید اهمیت زیادی می‌دهند و از آن برای ادیت عکس و فیلم استفاده می‌کنند، پنل IPS بهترین گزینه است.

پنل VA  - ویژگی و نقاط ضعف

اگر بخواهیم در یک جمله کوتاه پنل VA را تعریف کنیم، باید گفت که این پنل ترکیبی از دو پنل TN و IPS است. در حقیقت چیزی مابین دو پنل دیگر است. اما مهمترین ویژگی VA کنتراست آن است. IPS قادر به ارائه کنتراست ۱۰۰۰:۱ است، در حالی که نرخ کنتراست پنل VA به ۳۰۰۰:۱ و حتی ۶۰۰۰:۱ می‌رسد. ممکن است دلیل شرکت‌های سازنده برای تولید تلویزیون‌های خانگی با پنل VA همین مورد باشد.

فناوری VA سرعت پاسخگویی کندتری نسبت به TN و پنل جدید Nano IPS با نرخ پاسخ یک میلی ثانیه‌ای دارد. مانیتورهای VA با نرخ به روز رسانی ۲۴۰ هرتز نیز در بازار موجود است، اما تأخیر بالا می‌تواند منجر به تاری حرکت شود. به همین دلیل توصیه می‌شود برای استفاده در بازی‌هایی که سرعت بالا مهم است (بازی‌های رقابتی چند نفره) از این نوع تکنولوژی استفاده نکنید. پشتیبانی از طیف گسترده رنگ‌ها یکی دیگر از ویژگی‌های VA می‌باشد. حتی پنل‌های Quantum Dot SVA سامسونگ می‌تواند به پوشش ۱۲۵ درصدی sRGB دست یابد. که البته برای تهیه این پنل باید بیشتر هزینه کنید. برای استفاده عمومی پنل VA مناسب‌تر است اما کارشناسان معمولا پنل IPS را به VA، به دلیل طیف رنگ وسیع‌تر، ترجیح می‌دهند.

کابرد پنل ها به صورت خلاصه

• استفاده روزمره و اداری = پنل TN . اگر قصد پرداخت هزینه بیشتر دارید پنل VA.
• امور گرافیکی = پنل IPS  . برخی از پنل‌های جدید VA نیز ممکن است مناسب باشد (به مشخصات آن بستگی دارد).
• استفاده از صفحه نمایش به صورت عمودی (مانند برنامه نویسی) = پنل IPS . در حالت عمودی مشکل زاویه دید بیشتر می‌شود، درنتیجه پنل TN را فراموش کنید.
• نیاز به سرعت بالا در صفحه نمایش (مانند بازی‌های چند نفره) = پنل TN  - اگر قصد پرداخت هزینه بیشتر دارید، پنل IPS با تاخیر بسیار پایین.
• علاقه به نمایش رنگ‌های زنده‌تر (بازی‌های تک نفره ، لمس گرافیک بازی) = پنل VA  - با پرداخت هزینه بسیار بیشتر، پنل IPS با ویژگی‌های گیمینگ.
• مقدار کمی از هریک از ویژگی‌ها را دارا باشد (همه کاره در حد متوسط) = پنل VA